خون ریزی و لکه بینی در بارداری و تفاوت آنها – ۶ دلیل اصلی خونریزی در بارداری
خونریزی در دوران بارداری عادی نیست، بنابراین دیدن لکه خون در اوایل بارداری می تواند باعث نگرانی زیاد مادر شود. آیا این وضعیت به این معناست که در حال از دست دادن بارداریتان هستید؟
در حقیقت خونریزی واژنی که در سه ماه اول بارداری رخ دهد، بیشتر از آن که فکر می کنید، معمول است و خوشبختانه در اکثر موارد مشکل خاصی وجود ندارد.
اما اگر نگرانید، همیشه باید با مراقب پزشکی خود مشوت کنید. طبق آمار، خونریزی در ۲۰% تا ۳۰% از بارداری ها رخ می دهد و از این تعداد حدودا ۵۰% آنها به سقط جنین منتهی می شود.
چگونه میتوان تفاوت خونریزی و لکه بینی را تشخیص داد؟
اگر ترشح خارج شده از بدن یک لکه قهوهای یا صورتی شبیه ترشحات پریود است، لکه بینی و اگر رنگ آن قرمز روشن است خونریزی دارید. نشانه دیگر، حجم خون است،
علل خونریزی
خونریزی جایگزینی
هنگام جایگزینی، عادی رویان در دیواره ی رحم مقدار کمی خونریزی اتفاق می افتد. این خون عموما به عنوان خونریزی جایگزینی نام برده می شود. خونریزی از محل جایگزینی بسیار متفاوت از خونریزی منظم از عادت ماهانه ی است. در خونریزی عادت ماهیانه هنگامیکه بارداری رخ نداده باشد، لایه ی داخلی رحم یا آندرومتریوز که خود را برای پذیرش تخمک آماده کرده است فرو ریخته و به شکل خونریزی عادت ماهیانه از بدن خارج می شود و رحم خود را و برای زندگی جدید در چرخه ی بعدی آماده می کند. معمولا خونریزی جایگزینی سبک است و می تواند یک یا دو روز ادامه یابد.
حساسیت بافتی
به علت افزایش جریان خون و تغییرات هورمونی بارداری، بافت دهانه ی رحم به شدت حساس می شود. گاهی پولیپی کوچک (زائده ی گوشتی که پیش از بارداری وجود دارد) حساس می شود و خونریزی از دهانه ی رحم رخ می دهد. معمولا این خونریزی بدون تهدیدی برای جنین از بین می رود.
خونریزی غیر منتظره
این خونریزی در سه ماه اول بارداری و در موعد عادت ماهانه مادر رخ می دهد. عموما این خونریزی در اثر میزان کم هورمون هاست و همیشه به سقط جنین نمی انجامد.
سقط جنین
اکثر سقط جنین ها بیت شش و ده هفتگی بارداری رخ می دهد. معمول ترین علت سقط جنین عوارض پزشکی، عفونت، اختلال رحمی، استرس بی حد احساسی، برخی داروها و ناسازگاری گروه خون است. این خونریزی سنگنی و با خونی روشن و همراه با گرفتگی شکمی و کمر درد خواهد بود.
گرچه خونریزی می تواند نشانه ی سقط جنین باشد، ولی به این معنا نیست که حتما سقط جنین رخ می دهد. حدود نیمی از بانوان بارداری که خونریزی می کنند، دچار سقط جنین نمی شوند. حدود ۱۵% تا ۲۰% از تمام بارداری ها به سقط جنین می انجامد و اکثرا در دوازده هفته ی نخست رخ می دهد.
۶ دلیل یا علت لکه بینی (خونریزی) در دوران بارداری :
۱٫ علت خونریزی لانه گزینی یا رگههای خون جایگزینی
وقتی تخمک بارور شدهای به لایههای رحمی متصل میگردد، میتواند باعث لکه بینی یا رگههای خونی بسیار کمی شود. معمولاً این مسئله فقط یک یا دو روز ادامه مییابد و بین زمان لانه گزینی و پیش از موعد عادت ماهیانه رخ میدهد (برخی از بانوان به اشتباه فکر میکنند که فقط عادت ماهیانه ملایمی داشتهاند). در خونریزی جایگزینی یا خونریزی لانه گزینی، خون تازه و روشن است، مانند آنچه هنگام بریدن انگشتتان می بینید. البته این خونریزی میتواند به شکل رگههای مخاطی صورتی رنگ نیز مشاهده شود. برای رعایت احتیاط، آنرا با مراقب پزشکی خود در میان بگذارید.
۲٫ علت خونریزی پیشروی
برخی از بانوان حالتی را تجربه میکنند که “خونریزی پیشروی” خوانده میشود و دقیقاً زمانی که در انتظار عادت ماهیانه خود هستید رخ میدهد. در واقع این خونریزی در هفته ۴، هفته ۸ و هفته ۱۲ بارداری خواهد بود. خونریزی پیشروی اغلب همراه با نشانههای عادت ماهانه، مثل کمر درد، گرفتگیها، احساس سنگینی در ناحیه لگنی، احساس تورم همراه خواهد بود. البته عادت ماهیانه رخ نخواهد داد (با وجود تمام نشانه های آن)، زیرا شما باردار هستید! زیرا در دوران بارداری، هورمونها از بروز عادت ماهیانه پیشگیری میکند. گاهی میزان هورمونها هنوز به اندازه کافی زیاد نیست تا عادت ماهیانه را متوقف کند و بنابراین دچار این خونریزی پیشروی میشوید. این خونریزی میتواند برای حدود سه ماه ادامه یابد و پس از آن جفت هورمونهای تولید شده را از تخمدانها تحویل میگیرد و این هورمونها باعث توقف خونریزی میگردد. امکان دارد برخی از بانوان این خونریزی را در سراسر بارداری خود تجربه کنند، ولی با نظارت دقیق پزشکی، میتوانند نوزادی سالم را به دنیا آورند.
۳٫ علت سقط جنین تهدیدی یا حقیقی
پژوهشها نشان میدهد که حدود یک سوم از بارداریها به سقط جنین ختم میشود، اما نگران باشید، زیرا این آمار مربوط به دوازده هفته آغازین بارداری است که معمولاً در شرایطی رخ میدهد که مادر هنوز از بارداری خود مطلع نیست. اغلب این سقط جنینها در اثر جنین آسیبدیده یا ناکامل است، به عبارتی دیگر بدنتان بارداریای که عادی نیست را نمی پذیرد.
زمانیکه به هفته ۱۴ – ۱۶ رسیدید، میتوانید تقریباً مطمئن باشید که دوران خطر را پشت سر گذاشتهاید. احتمالاً بخاطر همین موضوع اکثر بانوان ترجیح میدهند پس از هفته ۱۲ بارداری، دیگران را از بارداری خود باخبر کنند. گرچه احتمالا دیگران از شنیدن خبر بارداری شما خوشحال می شوند ولی اگر بارداری به شکست ختم شود، گفتن دوباره آن میتواند بسیار ناخوشایند باشد. گاهی وجود افرادی دیگر برای همدردی بسیار مفید است، اما برخی از اوقات زمانی که در غم از دست دادن آرزوهایتان سوگوار هستید، حضور افراد دیگر میتواند کلافه کننده باشد.
نشانههای معمول بارداری شامل خونریزی (معمولترین است)، گرفتگیها، کمر درد و شکم درد است. بانوان معمولاً وقتی دچار سقط جنین میشوند که با خونریزی همراه است. نشانههای بارداری ناپدید میگردد و دیگر خبری از حالت تهوع، پستانهای ناراحت و شکم متورم نیست. اگر دچار خونریزی هستید و چنین احساسی دارید، بنابراین احتمال دارد جنین خود را از دست داده باشید. اگر دچار خونریزی هستید، اما هنوز احساس بارداری میکنید، به احتمال زیاد خونریزی فقط یک ترس است و نینی شما هنوز به خوبی پیش میرود. انجام سونوگرافی معمولاً باعث اطمینان خاطر شما و پزشکتان میشود.
البته ممکن است بدون هرگونه خونریزی سقط جنین کنید و به هیچ وجه متوجه آن نشوید. جنین از دست میرود، اما بدنتان آنرا حفظ میکند. اگر چنین اتفاقی بیفتد، مطمئناً نشانههای بارداری ناپدید میگردد، اما نبود تپش قلب جنین فقط با سونوگرافی مشخص میشود. گاهی برای پاکسازی رحم به کورتاژ (تراشیدن لایه داخل رحم) نیاز خواهد بود.
۴٫ علت خونریزی پس از آمیزش جنسی
خونریزی پس از نزدیکی از معمولترین دلایل خونریزی واژنی است. این مسئله کاملاً بیضرر بوده و به علت افزایش فشار خون و نرم شدن دهانه رحم اتفاق میاُفتد. گرچه این شکل از خونریزی خطرناک نیست، ولی همیشه باید آنرا به مراقب پزشکی خود گزارش دهید. زمانیکه برای سوالی بسیار خصوصی به بخش زنان مراجعه میکنید، منتظر این سوال باشید، “آیا به تازگی آمیزش جنسی داشتهاید؟” که کمی شرم آور بنظر میرسد، اما از آنجایی که یکی از دلایل معمول خونریزی است، در نتیجه این اولین سوال ماما از خانمی خواهد بود که خونریزی واژنی داشته است. مجبور نیستید معاشقه خود را کنار بگذارید، اما احتمال دارد نیاز داشته باشید مطمئن شوید به جنین آسیبی نمیرسد و جنین به طرزی ایمن در رحم و به اندازه کافی بالای واژن قرار دارد.
۵٫ علت بارداری خارج رحمی
بارداری خارج رحمی زمانی رخ میدهد که تخمک بارور شده، خارج از رحم جایگزین شود که معمولاً در لولههای فالوپ است. درد شدیدی زیر شکم یا دردی عمومی، بیحالی و حالت تهوع نشانههای آن هستند. اگر لوله پاره شود ممکن است درد متوقف شود، اما پس از گذشت چند ساعت یا چند روز باز خواهد گشت و واقعاً احساس ناخوشایندی ایجاد میکند.
این وضعیتی اورژانسی است، چراکه بارداری خارج رحمی میتواند لولههای فالوپ را پاره کند و باعث خونریزی داخلی، آسیب به لوله و بهم ریختن سیستم مادر شود. در چنین شرایطی احتمال دارد پزشک مجبور به برداشتن لوله فالوپ شود، این عمل به این معنا نیست که در آینده برای لقاح جنین مشکلی خواهید داشت، زیرا تخمدان و لوله فالوپ دیگر شما از سلامت برخوردار است.
۶٫ علت خونریزی از جفت
خونریزی بدون درد واژنی میتواند به دلیل قرارگیری غیرمعمول جفت رخ دهد. گاهی جفت، بیش از حد معمول به قسمت پایین رحم نزدیک میشود و درست روی مجرای گردنه رحم جایگزین میکند. این مسئله “جفت سرراهی” خوانده میشود و حدود دو درصد از خانمها با آن مواجه میشوند. جفت سرراهی معمولاً پس از ۲۰ هفتگی باعث خونریزی میشود. این مشکل با شدتهای متفاوتی بروز میکند، اما برای تشخیص دقیق آن نیاز به سونوگرافی خواهید داشت. اگر در هفتههای بعدی جفت کماکان روی دهانه رحم باقی بماند و به سمت بالا کشیده نشود، برای پیشگیری از بروز خطرات بیشتر، امکان دارد استراحت در بستر، زایمانی القائی یا سزارین ضروری گردد.
علت دیگر خونریزی در اواخر بارداری، پاره شدن جفت است (که تقریبا در یکی از هر ۲۰۰ بارداری رخ میدهد) که در آن جفت کاملاً یا بخشی از آن از دیواره رحم جدا میگردد. نشانههای آن شامل درد طاقتفرسا و خونریزی شدید است. احتمال دارد خون را مشاهده کنید یا دچار خونریزی داخلی شوید و با تماس محکم بسیار دردناک باشد. اگر سیگار میکشید یا دچار افزایش فشار خون، مشکلات کلیوی یا پره اکلامپسی هستید، برای ابتلا به این مشکل در خطر بیشتری قرار دارید. این مشکل مستلزم پذیرش فوری در بیمارستان است و بنابر شدت خونریزی امکان دارد مجبور به استراحت در بستر، زایمانی القائی یا سزارین شوید.