به نقل از متخصصین کلینیک درمان درد امید ستون فقرات شما مانند ساقه یک گل لاله و در عین انعطاف پذیری، محکم است. وقتی در حالت درست قرار گرفته باشد، از شما در حالت‌های نشسته، ایستاده و در حال راه رفتن پشتیبانی می‌کند و به شما توانایی خم شدن و چرخش می‌دهد.
ستون فقرات از 24 استخوان کوچک به نام مهره تشکیل شده است. مهره‌ها بصورت مستقیم روی هم قرار نگرفته‌اند بلکه با دیس کهایی بالشتک مانند، به نام دیسکهای بین مهره‌ای از هم جدا شده‌اند تا فشار و ضربه‌های ناشی از حرکات شما را جذب کنند. درون هر دیسک از ماده‌ای ژله مانند پرشده که سبب ایجاد حالت بالشتکی آن می‌شود.
همچنان که سن شما بالا می‌رود، دستکاه شروع به خشک شدن می‌کنند مانند ساقه گل لاله که به تدریج آب خود را از دست می‌دهد. وقتی این امر روی می‌دهد، فاصله بین مهره‌ها کم می‌شود و ممکن است یک مهره مستقیما روی مهره پایینی خود قرار بگیرد. این نزدیک شدن مهره‌ها می‌تواند سبب بروز مشکلات زیادی مانند تنگی مجرای نخاعی، شود.
تشریح تنگی کانال نخاعی
همچنانکه فاصله بین مهره‌های ستون فقرات کم می‌شود، حفره‌هایی که اعصاب از میان آنها رد می‌شوند کوچکتر می‌شود (فضای خالی پشت دیسکها). این تنگ شدگی، که سبب ورود فشار بیشتر به اعصاب می‌شود، به تنگی کانال نخاعی معروف است.
انواع تنگی کانال نخاعی
ستون فقرات شما از سه بخش اصلی تشکیل شده است: بخش گردنی (گردن)، بخش صدری (بخش بالایی و میانی پشت) و بخش کمر ( قسمت پایینی پشت). تنگی کانال نخاعی بیشتر در قسمت گردنی و کمر روی می‌دهد، اگرچه ممکن است به سمت قسمت صدری نیز پیشرفت کند.
تنگی کانال نخاعی کمر که به دنبال آن تنگی کانال ناحیه گردنی نیز روی می‌دهد، بیشتر شیوع دارد.
دلایل بروز تنگی کانال نخاعی
بالا رفتن سن بیش از سایر عوامل در پس دلایل بروز این عارضه قرار دارد. زیرا همچنانکه سن شما بالا می‌رود، دیسکها به سمت خشک و جمع شدن پیش می‌روند.این فرایند در سنین بالای 50 سال بیتشر روی می‌دهد و از سن 60 سالگی به بعد تنگی کانال نخاعی شروع می‌شود.
از دیگر عوامل بروز این عارضه می‌توان انواع آرتریتها و دیگر مشکلات سلامتی مانند آرتروز، آرتریت رماتوئید، اسپوندلیت آنکیلوزان و بیماری پاگت را نام برد. به دلایل زیر، بروز آرتریت در ستون فقرات سبب تنگ شدن کانال نخاعی می‌شود:
- رشد بیش از حد استخوان: در پاسخ به خشک شدن دیسک، ستون فقرات شروع به توسعه دادن بافت استخوانی می‌کند تا از مهره‌ها محافظت نماید و این رشد زیاد که دندانه‌دار شدن نامیده می‌شود سبب تنگ شدن کانال نخاعی می‌شود.
- ضخیم شدن رباطها: رباطها بافتهایی رشته‌ای هستند که سبب چسبیدن استخوانها در ستون فقرات به یکدیگر می‌شوند. آرتریتها می‌توانند سبب سفت شدن و افزایش اندازه رباطها شوند. این ضخیم شدگی رباطها ممکن است باعث تنگ شدن فضای عصب و در نتیجه افزایش فشار روی کانال نخاعی شود.
دیگر عوامل موثر در بروز این عارضه:
- تومور در ستون فقرات
- آسیب دیدگی ستون فقرات
- تنگی کانال نخاعی مادر زادی
علائم تنگی کانال نخاعی
در برخی موارد، متوجه علامتی از این بیماری نمی‌شوید. در حقیقت ممکن است تا زمان بررسی مشکل دیگری، متوجه وجود مشکل تنگی کانال نخاعی نشوید.
علائم آهسته و به مرور با بدترشدن ضایعه، ظاهر می‌شوند. علائم رایج عبارتند از:
- احساس درد در گردن و کمر
- بی‌حسی، ضعف، گرفتگی یا درد در دستان، بازوها و پاها
- درد در هنگام راه رفتن
در موارد شدید بیماری (معمولا با درگیر شدن ستون فقرات ناحیه کمر) ممکن است:
- کنترل مثانه و روده‌های خود را از دست بدهید
- در روابط جنسی دچار مشکل شوید
- هر دو پای شما بی‌حس شوند
اگر درد و بی‌حسی را تجربه کردید، به پزشک خود مراجعه کنید. آنها معاینات فیزیکی انجام می‌دهند و در صورت نیاز شما را به متخصص مربوط ارجاع می‌دهند.
درمانهای دارویی، تزریقی و سایر روشهای درمانی تنگی کانال نخاعی
روشهای درمانی مختلفی برای تنگی کانال نخاعی وجود دارد که مشتملند بر روشهای جراحی و بدون جراحی. در برخی موارد درمان بصورت ترکیبی از داروها و تمرینات فیزیوتراپی و دیگر تمرینات انجام می‌شود.
روشهای بدون جراحی درمان
درمانهای بدون جراحی به مدیریت کردن علائم کمک می‌کنند (تسکین درد و بهبود حرکات کلی) اما نمی‌توانند مشکل تنگی کانال نخاعی را حل کنند.
داروها
پزشک شما ممکن است برای تسکین درد، داروهای ضد التهاب برای شما تجویز کند. این امر به این دلیل است که درد معمولا در اثر ورم اطراف اعصاب بوجود می‌آید و داروهای ضد التهاب می‌توانند ورم را درمان کنند.
فیزیوتراپی
انجام فعالیتهای فیزیوتراپی می‌تواند به کنترل و کاهش درد ناشی از تنگی کانال نخاعی کمک کند. مراقبتهای ویژه‌ای همراه با تمرینات فیزیوتراپی تجویز می‌شود. این تمرینات همچنانکه سبب استحکام عضلات می‌شود، منجر به بهبود حرکات و تعادل شما نیز می‌شود. همچنین متخصص فیزیوتراپی ممکن است از ماساژ برای کاهش درد استفاده کند.
تزریق کورتیزون
کورتیزون یک داروی ضد التهاب استروئیدی است. این دارو را می‌توان مستقیم به ناحیه اطراف ورم تزریق کرد تا سبب کاهش درد شود. همچنین می‌تواند به بی‌حسی پاها کمک کند. شما مجاز به تزریق این دارو بصورت بیش از سه با در سال نیستید زیرا ممکن است به شدت به مفاصل آسیب برساند.
روشهای درمانی جراحی
اگر روشهای بدون جراحی جواب نداد پزشک به شما پیشنهاد انجام جراحی می‌دهد. پزشک ابتدا محل و شدت تنگی کانال نخاعی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد تا مشخص کند که چه نوع جراحی برای شما مناسب است.
جوش دادن مهره‌ها
هدف از جوش دادن مهره‌ها ترکیب کردن دو مهره یا بیشتر و رشد دادن آنها بصورت یک مهره است. این روش زمانی بکار می‌رود که دیسک ساییده شده برداشته می‌شود تا ستون فقرات استحکام بیشتری پیدا کند.
در خلال این عمل جراح شما بجای دیسک خارج شده دستگاهی را در ستون فقرات شما قرار می‌دهد و دو مهره به مرور زمان به هم جوش می‌خورند.
این فرایند می‌تواند با استفاده از روشهای کم تهاجمی انجام شود. روشهای کم تهاجمی با انجام چند برش کوچک بجای شکافهای بزرگ اجرا می‌شوند. آنها معمولا با ریکاوری سریعتر و درد یا اثر زخم کمتری همراه هستند.
لامینوکتومی
این شیوه همچنین به جراحی فشار برداری نیز معروف است. در این عمل، جراح استخوانهای تحت تاثیر، استخوانهای دندانه‌دار شده و رباطهای ضخیم شده را برمی‌دارد تا فضای بیشتری برای اعصاب تحت فشار ایجاد کند.
همچنین ممکن است از شیوه جوش دادن مهره‌ها به همراه لامینوکتومی مورد نیاز باشد.
لامینوتومی
در این جراحی با حفر سوراخهایی در پشت مهره‌های تحت تاثیر، فضای بیشتری برای اعصاب ایجاد می‌شود.
